پیگمنت‌ها قلب و روح رنگ ها هستند اما همه‌ی آنها یکسان ساخته نشده‌اند؛ برخی از آنها فام و عمق رنگ محمل را بسیار تحت تاثیر قرار می‌دهند. این در حالیست که برخی دیگر از رنگدانه ها، توانائی کمتری در انجام این کار دارند. در این مقاله قدرت رنگ دهی پیگمنت ها یا رنگدانه ها مورد بررسی قرار گرفته و ارتباط آن با ساختار و تاثیر آن بر کاربرد مورد بررسی قرار می‌گیرد.
قدرت رنگ دهی به توانائی یک پیگمنت جهت ایجاد رنگ خاص خود در یک محمل گفته می‌شود؛ گاهی در سیستم‌های پوششی و جوهرها و گاهی در پلاستیک‌ها و الاستومرها. جهت تهیه‌ی فرمولاسیون رنگی به مقدار کمتری از پیگمنت با قدرت رنگدهی بالاتر نیاز است. در نقطه‌ی مقابل حین استفاده از پیگمنت با قدرت رنگدهی کمتر، باید مقدار بیشتری پیگمنت مصرف نمود تا همان رنگ حاصل شود.
قدرت رنگ دهی پیگمنت تحت تاثیر پارامترهای مختلفی قرار می‌گیرد :
اندازه و شکل ذرات پیگمنت ها : معمولا با کاهش اندازه‌ی پیگمنت و افزایش سطح آنها، قدرت رنگ دهی پیگمنت نیز افزایش می‌یابد. همانطور که در شکل زیر مشاهده می‌شود با افزایش اندازه‌ی ذرات پیگمنت، قدرت رنگدهی پیگمنت ها کمتر می‌شود.
پشت‌پوشی پیگمنت ها: رنگدانه های مات نور را به طور کامل مسدود می‌کنند، در حالی که رنگدانه های شفاف اجازه عبور نور را می‌دهند. رنگدانه های مات به طور کلی قدرت رنگ دهی بالاتری دارند.
میزان جذب نور پیگمنت ها : رنگدانه ها طول موج‌های خاصی از نور را به طور انتخابی جذب می‌کنند و طول موج‌های باقی مانده را که رنگ قابل درک را ایجاد می‌کنند، منعکس می‌کنند. کارایی این جذب بر قدرت رنگرزی تأثیر می‌گذارد.
قدرت رنگدهی کم پیگمنت و ظرافت آن
در حالی که رنگدهی بسیار بالا ممکن است نکته‌ای مطلوب به نظر برسد اما رنگدهی کم نیز مزایائی دارد؛
لعابکاری و لایه‌نشانی : به دلیل شفافیت آنها، رنگدانه‌های با قدرت رنگرزی پایین در تکنیک‌های لعاب کاری عالی هستند. اعمال لایه‌های نازک به شما امکان می‌دهد به تدریج رنگ را ایجاد کنید و عمق و درخشندگی ایجاد کنید.
رنگ‌های ملایم و تن‌های نهفته : این رنگدانه‌ها به آرامی یک رنگ را به سمت رنگ جدیدی سوق می‌دهند بدون اینکه بر پایه غلبه کنند. این امر به ویژه برای ایجاد رنگ‌های پوست واقعی، جلوه‌های جوی مانند مه یا تغییرات ظریف رنگ در مناظر ارزشمند است.
هماهنگی و انسجام : با ایجاد تغییر رنگ‌های ظریف، رنگدانه های با قدرت رنگرزی پایین به وحدت یک ترکیب بندی کمک می‌کنند و حس انسجام و تعادل ایجاد می‌کنند.
رنگدانه‌های رایج با قدرت رنگرزی پایین
دنیای مواد هنری طیف وسیعی از رنگدانه های با قدرت رنگرزی پایین را ارائه می‌دهد. در اینجا چند نمونه قابل توجه آورده شده است:
پیگمنت های طبیعی : رنگدانه‌هایی مانند اکسید آهن اخرا، امبرا و سینا از مواد معدنی طبیعی به دست می‌آیند و دارای طیف زیبایی از رنگ‌های خاکی هستند. قدرت رنگرزی پایین آنها را برای ایجاد مناظر واقعی و ایجاد پایه گرم یا سرد در یک نقاشی ایده‌آل می‌کند.
اکسید های هیدراته : رنگدانه‌هایی مانند آلیزارین سرخ (از نظر تاریخی) و آبی فیروزه‌ای کبالت، دارای ساختار دانه‌ای هستند که به قدرت رنگرزی پایین آنها کمک می‌کند. این رنگدانه‌ها تغییرات رنگ نفیس ارائه می‌دهند و به دلیل توانایی لعاب‌کاری‌شان ارزشمند هستند.
مواد آلی مصنوعی : پیشرفت‌های تکنولوژیکی منجر به ایجاد برخی رنگدانه‌های مدرن با قدرت رنگرزی پایین شده است. فیروزه فتالو نمونه خوبی است که رنگ آبی درخشان و تمیز ارائه می‌دهد که می‌تواند برای تغییر رنگ ها و لعاب های ظریف استفاده شود.
استفاده از پیگمنت هایی با قدرت رنگ دهی پائین مستلزم داشتن تجربه‌ی کافی و شناخت رفتار پیگمنت است. لازم است طراح اثر پیگمنت روی محمل را شناخته و در صورت نیاز از براق‌کننده‌ها یا مات‌کننده‌ها، وارنیش‌ها و لعاب‌ها استفاده نماید. رنگدانه های با قدرت رنگی کم که اغلب نادیده گرفته می شوند، ارزش زیادی برای هنرمندان دارند. توانایی آنها در ایجاد تغییرات رنگی ظریف، لعاب‌ها و تن‌های نهفته، درهایی را به روی دنیایی از بیان هنری باز می‌کند. طراحان فرمولاسیون‌های رنگی با درک خواص آنها و کار موثر با آنها، می توانند بعد جدیدی از رنگ را باز کنند و عمق و پیچیدگی را به خلاقیت خود بیاورند.
به منظور ارزیابی قدرت رنگدهی پیگمنت‌ها از استانداردهای مختلفی استفاده می‌شود. یکی از این استانداردها ISO 787-16 است. طبق این استاندارد، پیگمنت رنگی با پیگمنت سفید مخلوط شده و پارامترهای رنگی محصول نهائی بررسی و با مرجع مقایسه می‌گردد. دیگر استانداردی که در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرد DIN 55986 است که طی آن قدرت رنگدهی پیگمنت بر اساس توانائی آن در جذب نور و رنگی کردن زمینه‌ی مورد نظر اندازه‌گیری می‌شود.
در صورت نیاز به هرگونه اطلاعات تکمیلی و مشاوره فنی صنعت رنگ و پلاستیک میتوانید با کارشناسان شرکت توسعه پردیس سبز در تماس باشید:
کارشناس فروش:
09120809581
کارشناس فنی :
09120809582
