پیگمنتهای آبی اولترامارین، سرول، مصری یا کبالت قرنهاست که در آثار هنری نقشآفرینی میکنند. اکنون دانشمندان پیگمنت آبی جدیدی را کشف کردهاند که با وجود کبالت کمتر، درخشندگی بالاتری را ارائه میدهد. بسیاری از پیگمنتهای آبی درخشان مانند پیگمنتهای قدیمی یا آثار کلود مونه از ترکیبات مبتنی بر کبالت از جمله رنگ معروف “آبی کبالت” استفاده میکنند. اگرچه این فلز به خودی خود سمی است، اما پایداری شیمیائی و حرارتی بالائی دارد و این ویژگیها آلومینات کبالت را به یکی از تنها پیگمنتهای مناسب برای کاربردهای با دمای بالا در لعابهای سفالی تبدیل میکند.
در حال حاضر از کبالت در باتریهای یون لیتیوم استفاده میشود و تقاضا برای این فلز احتمالا با افزایش نیاز به باتری و ذخیرهی انرژی افزایش مییابد. به همین علت دانشمندان به دنبال پیگمنتهای جایگزینی هستند که به یون کبالت کمتری نیاز دارند و همچنان رنگ آبی درخشندهی خود را حفظ میکنند.
این پیگمنت جدید بر پایهی باریم فلدسپات (BaAl2Si2O8) بوده که دارای پایداری حرارتی و شیمیائی بالاست. ترکیبات حاوی باریم، آلومینیم، سیلیکون و کبالت با هم آسیاب شده و به صورت ورقهای فشرده شدند. سپس تا دمای بالای 2550 فارنهایت حرارت داده شدند تا پیگمنت تشکیل شود. محققان پودر را در یک لعاب سرامیکی مخلوط نموده و آن را روی کاشی اسپری کردند. این پیگمنتها در دماهای بسیار بالاتر از دمای پخت معمول یک کورهی سفالگری پایدار هستند و تنها در معرض محلولهای اسیدی یا قلیائی قوی دچار تغییر رنگ جزئی میشوند. کاشیهای اسپری شده با این لعاب، سطح صاف و روشنی را حفظ کردند که با افزایش غلظت کبالت در پیگمنت، عمق رنگ افزایش یافت. محققان میگویند که این پودر جدی به میزان قابل توجهی مقدار کبالت مورد نیاز را کاهش داده و پیگمنت سرامیکی آبی ارزانتری تولید میکند.
