امروزه کمتر کسی کتاب‌ها را به چشم تهدید نگاه می‌کند! اکثر افراد بر این باورند که “کتاب دوست خوب ماست” با این حال برخی از کتاب‌ها ممکن است پیش از قرار گرفتن در قفسه‌های کتابخانه‌های عمومی، کتابفروشی‌ها یا حتی کتابخانه‌های شخصی نیاز به بررسی دقیقی داشته باشند. در پروژه‌ی “Poisonous Book” تحقیقات مشترکی توسط موزه و کتابخانه وینترتور و دانشگاه دلاور صورت پذیرفته که به بررسی این گونه کتاب‌ها اختصاص دارد. نگرانی محققین در مورد محتوای نوشته شده در صفحات نیست؛ بلکه مربوط به اجزای فیزیکی خود کتاب‌هاست و به طور خاص، رنگ‌های روی جلد! این پروژه اخیرا بر تصمیم حذف دو کتاب از کتابخانه ملی فرانسه تاثیر گذاشته است. دلیل؟ پوشش‌های پارچه‌ای سبز رنگ آنها مظنون به داشتن آرسنیک بودند.
این نگرانی ریشه در روش‌های قدیمی صحافی کتاب‌ها دارد. در طول قرن 18 و 19 میلادی، با شروع تولید انبوه کتاب، صحافی‌ها به جای استفاده از جلدهای چرمی گران قیمت به استفاده از پارچه‌های مقرون به صرفه‌تر روی آوردند. برای جذب مخاطب، این پارچه‌ها اغلب با پیگمنت‌های روشن و چشم‌نواز رنگ می‌شدند.
یکی از پیگمنت‌های معروف “سبز شیل” بود که به افتخار کارل ویلهلم شیل، شیمیدان آلمانی-سوئدی، نامگذاری شده است. او در سال 1775 متوجه شد که پیگمنت سبز رنگی را می‌توان از ترکیب عناصر مس و آرسنیک به دست آورد؛ ساخت این پیگمنت نه تنها ارزان بود بلکه از پیگمنت سبز کربنات مس که بیش از یک قرن استفاده می‌شد، زنده‌تر بود. سبز شیل در نهایت مورد توجه قرار نگرفت چراکه تمایل داشت با آلاینده‌های حاوی گوگرد ناشی از سوختن ذغال سنگ واکنش داده و سیاه شود.
با این حال، سبز تنها رنگی نیست که باید نگران آن بود. قرمز نیز نگران‌کننده است! پیگمنت قرمز سینابار که به نام سولفید جیوه نیز شناخته می‌شود از زمان‌های گذشته در نقش‌های مرمری داخل جلد کتاب مورد استفاده قرار می‌گرفته است. پیگمنت زرد نیز توجه این پروژه تحقیقاتی را به خود جلب کرده است. این پیگمنت‌ها ممکن است حاوی کرومات سرب باشد. این رنگ مورد علاقه‌ی نقاشان بسیاری بوده است مانند ون‌گوگ که از این پیگمنت در نقاشی معروف گل‌های آفتابگردان خود استفاده کرده است. در صحافی‌ها نیز از این پیگمنت برای به دست آوردن طیفی گسترده از رنگ‌های سبز و نارنجی و قهوه‌ای استفاده می‌شده است.
وجود این پیگمنت‌ها در صحافی کتاب‌ها به خودی خود آنقدر خطرناک نیست اما می‌تواند موجب تحریک چشم، بینی و گلو شود. افرادی که به صورت طولانی‌مدت در معرض این کتاب‌ها هستند بهتر است به نکات ایمنی و بهداشتی توجه بیشتری داشته باشند.
